با نزدیک شدن به فصول سرد سال تب خرید سیستم گرمایشی برای خانه بالا میگیرد. سالیانه درصد بالایی از هزینههای انرژی مصرفی خانوار صرف گرمایش خانه میشود، به همین دلیل انتخاب سیستم گرمایشی مناسب با شرایط منزل اهمیت بالایی دارد. البته اگر قرار است انتخابی آگاهانه صورت بگیرد باید قبل از آن تمامی انواع سیستمهای گرمایشی متداول در بازار را بشناسید، از نقاط قوت و ضعفشان اطلاع داشته باشید و در نهایت با توجه به تمام جوانب بهترین انتخاب را انجام دهید.
تصمیمگیری درست در انتخاب سیستم گرمایشی اهمیت بالایی دارد. چه بسا هزینه زیادی بکنید اما سیستم انتخابیتان مناسب خانه شما نباشد و هر کار کنید منزل آنطور که باید و شاید گرم نشود. یا از طرفی دیگر در هزینه اولیه صرفهجویی کنید، اما مصرف بالای انرژی در سالهای استفاده از آن سیستم هزینه بسیار بیشتری روی دستتان بگذارد. در این مطلب از وبسایت کرج پکیج میخواهیم مروری داشته باشیم بر انواع سیستمهای گرمایشی متداول و معایب و مزایایشان.
بخاری
مشهورترین و محبوبترین سیستم گرمایشی برای خانه بخاری است. بخاریها انواع مختلفی دارند که در ایران مدلهای گازی عمومیت بیشتری دارد. مهمترین ایراد بخاریها در مقایسه با سایر سیستمهای گرمایشی این است که دیوار و وسایل نزدیکشان را سیاه میکنند. ضمن اینکه معمولا فضای زیادی را اشغال میکنند و اگر درست نصب نشوند خطر گازگرفتگی بالایی دارند. همچنین در ذکر ایرادات استفاده از بخاری میتوان به عدم پخش یکنواخت گرما در تمام نقاط اتاق اشاره کرد.
بیدلیل نیست که این وسیله محبوبترین وسیله گرمایشی جهان است. بخاریها بهرهوری انرژی بالایی دارند و اجازه نمیدهند گرمای تولید شده به راحتی هدر برود. ضمن اینکه نحوه نصب و راهاندازیشان آسان است و معمولا نسبت به سایر وسایل گرمایشی قیمت کمتری دارند. هزینه تعمیر و نگهداریشان نیز کم است. همین مزایا بخاری را به انتخاب اول اکثر مردم برای گرمایش خانه تبدیل کرده است.
شومینه
شومینه شیکترین سیستم گرمایشی موجود در بازار و در عین حال بیاستفادهترین آنهاست. تمام ویژگیهای مثبت شومینه در یک کلمه خلاصه میشود: زیبایی! بنابراین اگر به جیبتان و گرم شدن خانهتان بیشتر از زیبایی اهمیت میدهید بهتر است سراغ این سیستم نروید.
شومینه در مصرف انرژی بسیار غیربهینه عمل میکند. مصرفش بالاست و نمیتواند خوب خانه را گرم کند. ضمن اینکه عمل احتراق شومینه در فضای باز صورت میگیرد به همین دلیل استفاده از آن خطر بروز آتشسوزی را به دنبال دارد. اگر هم بچهها بازیگوشی کنند ممکن است به خودشان آسیب برسانند.
استفاده از شومینه مانند این است که بخاری را روشن کنید و پنجره خانه را باز بگذارید! زیرا با روشن کردن شومینه هوای سرد مرتب از دودکش آن وارد و هوای گرم از آن خارج میشود. حتی در خانهای که کاملا عایقبندی شده مصرف انرژی شومینه نسبت به سایر سیستمهای گرمایشی ۳۰ درصد بیشتر است. پس بهتر است صحنههای جذابی را که در فیلمها میبینید فراموش کرده و دنبال سیستم گرمایشی بهینهتری بروید.
موتورخانه
سیستم گرمایشی موتورخانه معمولا در آپارتمانها و مجتمعهای مسکونی دارای ۱۲ واحد به بالا کاربرد دارد. در این سیستم آب در موتورخانه گرم میشود و از طریق رادیاتور به واحدها منتقل میشود. سپس آب در لولههای تعبیه شده در هر واحد به گردش در میآید و به مرور گرمایش را از دست میدهد. بدین ترتیب خانه گرم میشود.
سیستم موتورخانه بهرهوری انرژی مناسبی دارد. فضایی از خانه شما را اشغال نمیکند و توانایی گرمایش مناسبی دارد. اما این سیستم معایبی نیز دارد. از جمله نیاز به در نظر گرفتن محیطی نسبتا بزرگ برای موتورخانه، عدم انتقال یکنواخت حرارت و نیاز به لولهکشی زیاد در مجتمعها. ضمن اینکه هزینه انرژی مصرفی به صورت مساوی بین ساکنین مجتمع تقسیم و در شارژ ماهیانه محاسبه میشود، در نتیجه برای صرفهجویی در هزینههایتان استقلال ندارید. امروزه در بسیاری از خانهها پکیج جای موتورخانه را گرفته است.
پکیج
پکیجها از نظر نحوه عملکرد مشابه سیستم موتورخانه عمل میکنند، با این تفاوت که در سیستم موتورخانه برای تمامی واحدها از یک مخزن بزرگ استفاده میشود ولی در سیستم پکیج این مخزن به مخزنهای کوچکتر تقسیم شده و در هر واحد یکی از آنها قرار گرفته است.
پکیج به خاطر استفاده از سنسورهای هشداردهنده نسبت به سایر سیستمهای گرمایشی ایمنی بالاتری دارد و بدون بو کار میکند. از طرفی چون در این سیستم هر واحد میتواند دمای هوا و آب گرم را مستقل از سایر واحدها تنظیم کند بهرهوری بالاتری دارد. در ضمن آب در این سیستم هدر نمیرود زیرا در آشپزخانه و حمام مورد استفاده قرار میگیرد.
شاید هزینه انرژی مصرفی پکیج نسبت به بخاری بالاتر باشد، اما به خاطر حذف مسیر لولهکشی آب، حذف پمپ آب و استقلال در مصرف هر واحد نسبت به موتورخانه بسیار به صرفهتر است. ضمن اینکه هم هزینه تعمیر و نگهداری این سیستم از موتورخانه کمتر است و هم برای تعمیر آن دردسر کمتری خواهید کشید. در واقع پکیج یکی از بهترین سیستمهای گرمایشی حال حاضر بازار و جایگزینی مناسب برای سیستم موتورخانه محسوب میشود.
گرمایش از کف
سیستم گرمایش از کف یکی از مدرنترین و بهینهترین سیستمهای گرمایشی حال حاضر محسوب میشود. اساس کار این سیستم مانند سیستم پکیج و موتورخانه عبور دادن آب داغ از لولهها و استفاده از گرمایی است که آب از دست میدهد. با این تفاوت که لولههای مذکور در کف کار گذاشته شده و دیده نمیشوند.
استفاده از سیستم گرمایش از کف مزیتهای فراوانی دارد. این سیستم فضایی را اشغال نمیکند و گرمایشش یکنواخت است. ضمن اینکه چون دقیقا از کف شروع به گرم کردن فضا میکند، گرمای مطلوبتری را تولید میکند. همچنین به خاطر استفاده از تمام کف، گرمای تولیدیاش در مساحتی بسیار بالا پخش میشود.
سیستم گرمایش از کف را میتوان به صورت دستی یا خودکار تنظیم کرد و برای هر اتاق مستقل از اتاقی دیگر برنامهای خاص به آن داد. واحدهای آپارتمانی روی پیلوت به خاطر خالی بودن فضای زیر ساختمان همیشه در زمستان از سرمای شدید کف شکایت دارند. سیستم گرمایش از کف بهترین راه حل برای این مشکل است.
با این حال این سیستم نیز معایبی دارد. اول اینکه نسبت به سیستمهای دیگر هزینه راهاندازی اولیه آن بالاست. دوم اینکه تعمیر آن به راحتی سیستمی مثل پکیج نیست. سوم اینکه به محض روشن کردن سیستم خانه گرم نمیشود. گاهی اوقات حدود یک ساعت طول میکشد تا گرما از مصالح کف عبور کند. بنابراین اگر سراغ گرمایش از کف میروید نباید انتظار گرم کردن فوری محیط را از آن داشته باشید.
کدام سیستم گرمایشی را انتخاب کنیم؟
مطمئنا در انتخاب سیستم گرمایشی عوامل زیادی دخالت دارند. اینکه تا چه میزان میتوانید برای راهاندازی سیستم هزینه کنید تاثیر زیادی در انتخابتان دارد. اما این نکته را از یاد نبرید که هزینه اولیه بالا یا پایین به تنهایی نشانه خوب یا بد بودن یک سیستم نیست. سیستم گرمایشی خانه چیزی نیست که بخواهید هر سال یا حتی هر ده سال یک بار تعویضش کنید به همین دلیل مهم است که بدانید در طول دوره استفاده چه مقدار هزینه (از جمله هزینه مصرف انرژی و تعمیر و نگهداری) روی دستتان میگذارد.
در انتخاب سیستم گرمایشی به گرمای موردنیاز خانهتان نیز توجه کنید. اگر خانهتان چندان بزرگ نیست شاید با یک یا دو بخاری کوچک بتوانید محیطی کاملا گرم مهیا کنید و دیگر نیازی به سیستمی مانند پکیج نداشته باشید. پس مراقب باشید که بیش از نیازتان هزینه نکنید.
جمعبندی
- بخش عمدهای از هزینه انرژی مصرفی خانوار صرف گرمایش خانه میشود، پس انتخاب سیستم گرمایشی مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.
- بخاری محبوبترین سیستم گرمایشی حال حاضر ایران و جهان است. هزینه راهاندازی و تعمیر و نگهداریاش پایین است و بهرهوری بالایی دارد ولی دیوارهای اطرافش را سیاه کرده و فضای زیادی را اشغال میکند.
- شومینه ظاهری زیبا ولی بهرهوری بسیار پایینی دارد.
- موتورخانه برای مجتمعهای مسکونی با تعداد واحد بالا کاربردی است و از نظر مصرف انرژی وضعیت خوبی دارد. با این حال هر واحد استقلال مصرفی ندارد.
- پکیج سیستمی امن و با بهرهوری بالاست. ضمن اینکه بر خلاف موتورخانه میزان مصرف هر واحد در کنترل خودش است.
- گرمایش از کف پخش گرمای یکنواختی دارد، اما پس از روشن کردن سیستم مدتی طول میکشد تا شروع به گرم کردن خانه کند.
- هزینه اولیه، هزینههای طول عمر و متراژ خانه از عوامل موثر در انتخاب سیستم گرمایشی مناسب است.